Pytanie:
Rodzicie złożyli skargę do kuratorium na działanie szkoły. Kuratorium zgłosiło się do gminy z żądaniem przekazania listy uczniów z określonego rocznika. Czy taka lista może być przekazana?
Odpowiedź: Nie. Wprawdzie kurator oświaty ma prawo wglądu do dokumentacji przebiegu nauczania. Prawo to powinno być jednak realizowane w budynku nadzorowanej szkoły.
Zakres uprawnień kontrolnych kuratora
Kurator oświaty jest organem nadzoru pedagogicznego, którego uprawnienia wynikają z treści art. 55 Prawa oświatowego oraz rozporządzenia MEN w sprawie nadzoru pedagogicznego. Nadzór pedagogiczny polega na:
- obserwowaniu, analizowaniu i ocenianiu przebiegu procesów kształcenia i wychowania oraz efektów działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej szkół i placówek;
- ocenianiu stanu i warunków działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej szkół i placówek;
- udzielaniu pomocy szkołom i placówkom, a także nauczycielom w wykonywaniu ich zadań dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych;
- inspirowaniu nauczycieli do poprawy istniejących lub wdrożenia nowych rozwiązań w procesie kształcenia, przy zastosowaniu innowacyjnych działań programowych, organizacyjnych lub metodycznych, których celem jest rozwijanie kompetencji uczniów (art. 55 ust. 1 Prawa oświatowego).
Osoby wykonujące czynności z zakresu nadzoru pedagogicznego (wizytatorzy) mają prawo:
- wstępu do szkół i placówek;
- wglądu do prowadzonej przez szkołę lub placówkę dokumentacji dotyczącej przebiegu nauczania, wychowania i opieki oraz organizacji pracy;
- wglądu do znajdujących się w szkole lub placówce dokumentów nauczycieli potwierdzających kwalifikacje do prowadzenia przydzielonych im zajęć oraz dokumentów osób, o których mowa w art. 15 Prawa oświatowego, potwierdzających przygotowanie do prowadzenia danych zajęć;
- udziału w posiedzeniu rady pedagogicznej, po uprzednim powiadomieniu dyrektora szkoły;
- wstępu w charakterze obserwatora na zajęcia dydaktyczne, wychowawcze, opiekuńcze i inne zajęcia organizowane przez szkołę lub placówkę;
- przeprowadzania badań służących ocenie efektywności działalności dydaktycznej, wychowawczej oraz opiekuńczej szkół i placówek (art. 55 ust. 3 Prawa oświatowego).
Wgląd w dokumentację tylko w szkole
Zauważmy, że zakres nadzoru sprawowanego przez kuratorium nie obejmuje prawa wejścia do zespołów obsługi, a jedynie do szkół, przedszkoli i placówek. Chcąc uzyskać informację na temat listy uczniów wizytatorzy powinni zatem dokonać czynności nadzorczych bezpośrednio w szkole, której dotyczy skarga. Ponadto opisywane kompetencje nie obejmują pozyskiwania jakiejkolwiek dokumentacji zdalnie, a jedynie w drodze wglądu w jej treść bezpośrednio w siedzibie danej szkoły.
UwagaWizytatorzy mają prawo wstępu do szkół, przedszkoli i placówek. Nie sprawują kontroli nad zespołami obsługi, więc nie mają również prawa żądania dostarczenia jakiejkolwiek dokumentacji.
Autor: Michał Łyszczarz
Ekspert prawa oświatowego i samorządu terytorialnego. Współautor komentarzy do Ustawy o systemie oświaty oraz szeregu publikacji z zakresu prawa oświatowego i samorządowego. Wieloletni pracownik Wydziału Nadzoru Prawnego Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego. Obecnie zatrudniony w Wydziale Oświaty Urzędu Miejskiego w Dąbrowie Górniczej.