Aktualny

Wydawnictwo powinno upoważnić dziennikarzy do przetwarzania danych

Marcin Sarna

Autor: Marcin Sarna

Dodano: 4 września 2018
Biuro prasowe
Pytanie:  Czy dziennikarze pracujący w wydawnictwie prasowym powinni otrzymać upoważnienie do przetwarzania danych osobowych od Wydawcy? Dziennikarze tworzą artykuły zawierające wywiady z osobami fizycznymi, które nie zawsze pełnią funkcje publiczne, bądź są osobami powszechnie znanymi, w związku z czym na zamówienie tego wydawcy mogą korzystać ze źródeł zawierających dane osobowe zgromadzonych przez wydawcę np. umawiając się z daną osobą na wywiad.
Odpowiedź: 

Tak, upoważnienie do przetwarzania danych dla dziennikarzy zatrudnionych w wydawnictwie jest konieczne.

Nie obędzie się bez powierzenia przetwarzania danych albo upoważnienia

Generalnie wybór pomiędzy powierzeniem przetwarzania danych osobowych a upoważnieniem do ich przetwarzania sprowadza się do tego, czy administrator danych osobowych chce umożliwić ich przetwarzanie:

  • przez inny podmiot prawa – wówczas konieczne jest zawarcie umowy powierzenia przetwarzania danych osobowych,
  • wewnątrz swojej struktury przez określone osoby (pracowników) – wówczas konieczne jest udzielenie imiennie tym osobom upoważnienia do przetwarzania danych osobowych.

Kiedy w ogóle dochodzi do przetwarzania danych osobowych? Art. 4 pkt 2 RODO stanowi, że przetwarzanie to operacja lub zestaw operacji wykonywanych na danych osobowych lub zestawach danych osobowych w sposób zautomatyzowany lub niezautomatyzowany, taką jak zbieranie, utrwalanie, organizowanie, porządkowanie, przechowywanie, adaptowanie lub modyfikowanie, pobieranie, przeglądanie, wykorzystywanie, ujawnianie poprzez przesłanie, rozpowszechnianie lub innego rodzaju udostępnianie, dopasowywanie lub łączenie, ograniczanie, usuwanie lub niszczenie.

Tak szeroka definicja przetwarzania danych oznacza w praktyce, że administrator danych zawsze musi udostępnić dane osobowe poprzez zawarcie umowy powierzenia przetwarzania danych osobowych (np. w przypadku współpracy redakcji prasowej będącej administratorem danych osobowych z dziennikarzem niezatrudnionym w tej redakcji lecz prowadzącym indywidualną działalność gospodarczą) albo też upoważnić do przetwarzania danych osobowych konkretne osoby pozostające w strukturach tego administratora danych osobowych (np. dziennikarzy zatrudnionych w redakcji prasowej będącej administratorem danych).

Uwaga

Jeżeli nie zawarto umowy powierzenia przetwarzania albo nie upoważniono danej osoby do przetwarzania danych a mimo to doszło do przekazania danych osobowych to administrator danych może się narazić na zarzut przekazania danych osobie nieuprawnionej i wynikającą z tego tytułu odpowiedzialność cywilną lub karną a także na nałożenie administracyjnej kary pieniężnej.

Należy więc zbadać czy dziennikarze są odrębnymi podmiotami prawa (głównie: czy prowadzą indywidualną działalność gospodarczą czy też są zatrudnieni w stosunku pracy). W tym przypadku nie ma znaczenia, do jakiego rodzaju danych dziennikarz ma dostęp.

Zgoda na przetwarzanie danych w artykule nie jest konieczna

Zgodnie z art. 85 RODO państwa członkowskie przyjmują przepisy pozwalające pogodzić prawo do ochrony danych osobowych na mocy niniejszego rozporządzenia z wolnością wypowiedzi i informacji, w tym do przetwarzania dla potrzeb dziennikarskich oraz do celów wypowiedzi akademickiej, artystycznej lub literackiej. Dla przetwarzania do celów dziennikarskich lub do celów wypowiedzi akademickiej, artystycznej lub literackiej państwa członkowskie mogą określić odstępstwa lub wyjątki od rozdziału II (Zasady), rozdziału III (Prawa osoby, której dane dotyczą), rozdziału IV (Administrator i podmiot przetwarzający), rozdziału V (Przekazywanie danych osobowych do państw trzecich lub organizacji międzynarodowych), rozdziału VI (Niezależne organy nadzorcze), rozdziału VII (Współpraca i spójność) oraz rozdziału IX (Szczególne sytuacje związane z przetwarzaniem danych) RODO, jeżeli są one niezbędne, by pogodzić prawo do ochrony danych osobowych z wolnością wypowiedzi i informacji. Zgodnie z art. 2 ustawy o ochronie danych osobowych do działalności polegającej na redagowaniu, przygotowywaniu, tworzeniu lub publikowaniu materiałów prasowych w rozumieniu Prawa prasowego, a także do wypowiedzi w ramach działalności literackiej lub artystycznej nie stosuje się przepisów art. 5-9, art. 11, art. 13-16, art. 18-22, art. 27, art. 28 ust. 2-10 oraz art. 30 RODO.

Uwaga

Wyłączenie ze stosowania art. 6 RODO oznacza, że dziennikarz nie musi pozyskiwać zgody każdej osoby, której dane osobowe znajdą się w materiale prasowym. Musi to być jednak materiał prasowy, którym jest każdy opublikowany lub przekazany do opublikowania w prasie tekst albo obraz o charakterze informacyjnym, publicystycznym, dokumentalnym lub innym, niezależnie od środków przekazu, rodzaju, formy, przeznaczenia czy autorstwa (art. 7 ust. 2 pkt 4 Prawa prasowego).

Złagodzenie obowiązku informacyjnego

Drugie ułatwienie mogące dotyczyć m.in. dziennikarzy to art. 3 i 4 ustawy o ochronie danych osobowych, łagodzące obowiązek informacyjny. Zgodnie z tymi przepisami administrator wykonujący zadanie publiczne nie przekazuje informacji, o których mowa w art. 13 ust. 3 lub art. 14 ust. 1, 2 i 4 RODO, jeżeli zmiana celu przetwarzania służy realizacji zadania publicznego i niewykonanie obowiązku informacyjnego jest niezbędne dla realizacji celów, o których mowa w art. 23 ust. 1 RODO oraz przekazanie tych informacji:

  • uniemożliwi lub znacząco utrudni prawidłowe wykonanie zadania publicznego, a interes lub podstawowe prawa lub wolności osoby, której dane dotyczą, nie są nadrzędne w stosunku do interesu wynikającego z realizacji tego zadania publicznego lub
  • naruszy ochronę informacji niejawnych.

Podobnemu ograniczeniu ulega prawo dostępu podmiotu danych określone w art. 15 RODO (art. 5 ustawy o ochronie danych osobowych).

Należy natomiast pamiętać, że w pozostałym zakresie RODO obowiązuje dziennikarzy tak samo jak inne podmioty prawa. Oznacza to w szczególności, że podmiot danych ma prawo do bycia zapomnianym a na administratorze danych ciążą jego „normalne” obowiązki w zakresie zabezpieczenia danych osobowych, reguły privacy by default czy privacy by design, konieczność dokonywania oceny skutków dla ochrony danych, omawianego wyżej upoważnienie lub zawarcie umowy powierzenia przetwarzania danych osobowych itd.

Marcin Sarna

Autor: Marcin Sarna

Radca prawny, ekspert z zakresu ochrony danych osobowych. Specjalizuje się również w kompleksowej obsłudze prawnej podmiotów gospodarczych, w szczególności świadcząc pomoc prawną dla producentów maszyn i urządzeń, przedsiębiorców funkcjonujących w branży usługowej i w sektorze energetycznym.

WIDEOSZKOLENIA »

Bezpieczne przechowywanie danych w chmurze

Bezpieczne przechowywanie danych w chmurze

Przechowywanie danych w chmurze polega na zapisywaniu i zarządzaniu danymi na zdalnych serwerach, które są dostępne przez internet. Zamiast przechowywać pliki na lokalnych dyskach twardych lub serwerach, użytkownicy mogą korzystać z infrastruktury dostarczanej przez dostawców usług chmurowych. Jest to wygodne i efektywne rozwiązanie, które zapewnia dostęp do danych z dowolnego miejsca, elastyczność, skalowalność oraz wysoki poziom bezpieczeństwa i niezawodności.

14.06.2024 czytaj więcej »

ZMIANY W PRAWIE »

Nasi partnerzy i zdobyte nagrody » 


Nagrody i wyróżnienia» 

Poznaj kluczowe zagadnienia, z jakimi możesz się zetknąć podczas codziennej pracy IODO.
E-kurs dla początkującego Inspektora Danych Osobowych. Rzetelna wiedza i praktyczne ćwiczenia.

24-h bezpłatny test portalu!
Zyskaj pełen dostęp do bazy porad i aktualności!

SPRAWDŹ »

x