Czy od kandydatów do pracy można wymagać zaświadczenia o niekaralności

Zgodnie z art. 27 ust. 1 ustawy o ochronie danych osobowych zabrania się przetwarzania danych ujawniających pochodzenie rasowe lub etniczne, poglądy polityczne, przekonania religijne lub filozoficzne, przynależność wyznaniową, partyjną lub związkową, jak również danych o stanie zdrowia, kodzie genetycznym, nałogach lub życiu seksualnym oraz danych dotyczących skazań, orzeczeń o ukaraniu i mandatów karnych, a także innych orzeczeń wydanych w postępowaniu sądowym lub administracyjnym. Zaświadczenie o niekaralności będzie więc z tej kategorii danych wrażliwych, szczególnie chronionych.

Przetwarzanie danych wrażliwych (w tym danych na temat karalności) jest dopuszczalne, jeżeli między innymi przepis szczególny innej ustawy zezwala na przetwarzanie takich danych bez zgody osoby, której dane dotyczą, i stwarza pełne gwarancje ich ochrony, a także przetwarzanie jest niezbędne do wykonania zadań administratora danych odnoszących się do zatrudnienia pracowników i innych osób, a zakres przetwarzanych danych jest określony w ustawie.

W związku z tym, jeżeli z przepisów szczegółowych określonych ustaw wynika obowiązek przedstawienia zaświadczenia o niekaralności, to jedynie wtedy można od kandydatów takowego wymagać. Ma to miejsce na przykład w Karcie Nauczyciela, ustawie o pracownikach samorządowych, przepisach dotyczących różnego rodzaju służb. Zaświadczenia o niekaralności można także wymagać od powołanego administratora bezpieczeństwa informacji zgodnie z art. 36a ust. 5 pkt 3 ustawy o ochronie danych osobowych.